Şırnak - Siirt Yol Notları - 1

HABERLİ (Bsorino / Beth Sbirino / Basibrin) KÖYÜ

Nisan ayının sonlarında yoğun Güneydoğu Anadolu maratonumun arasında birkaç gün nefes alacak vakit bulduğumda arabaya atlayıp Mardin’in doğusuna çevirdim yüzümü.

İlk durağım Mor Gabriel Manastırı’nın doğusunda, Midyat – Cizre yolu üzerindeki Haberli Köyü idi.

Haberli tabelasını görünce, ana yoldan sapıp, bodur ağaçlıklar ve bağlar arasından köye ulaştıran bir yola giriliyor.

Yol biraz sonra bir dağ sırtına yerleşmiş ve insana huzur veren görüntüsüyle karşınıza çıkıveriyor.

Sessizlik, sakinlik beş dakika içinde tüm yorgunluğunuzu, her türlü derdinizi, negatiflikleri unutturacak güzelliğiyle birleşiveriyor köyün.

Köyün tepe noktasında, etrafı köşelerinde savunma amaçlı kulelerin yer aldığı yüksek duvarlarla çevrilmiş bir kilise ile karşılaşıyorsunuz.

Mor Dodo Kilisesi. M.S. 7. yüzyıla tarihlenen bu kilisenin geniş avlusuna dar ve korunaklı bir kapıdan giriliyor. Ferah mekânlı kilise orada gömülü olan Mor (aziz) Dodo’ya adanmış.

Köyde çok güzel dostluklar kurdum bu gidişimde. Merhum papaz Melke Tok’un kızı Sara beni büyük bir dostlukla karşıladı. Kendisi köyün papazı Saliba’nın eşi. O gün papaz Saliba yoktu ama Sara Hanım’ın kardeşleri, torunu, gelini ve rahmetli Melke Tok’un eşi anaları Gazal Hanım oradaydı.

Kardeşleri Almanya’da yaşıyorlar ve devamlı köye geliyorlarmış. Sara Hanım’ın kardeşleri Gebro ve Corç ile bayağı bir sohbet ettik. Bana köyü gezdirip, hiç bıkıp usanmadan sorularımın hepsini cevapladılar.

Köy Turabdin Bölgesi’ndeki hemen tüm köyler gibi bir Süryani köyü ve bu köyün nüfusunun tamamı Süryani. Köyde 30 aile varmış. “Kaç kişi tam olarak nüfus?” diye sorduğumda, kardeşlerden Corç “sen her zaman ortalama aile başı beşle çarp” dedi gülerek.

Köye gelirken yolda tam köyün girişindeki mezarlığın yanına yapılmış olan yeni kilise dikkatimi çekmişti, onu sorduğumda, bu yeni kilisenin çok gerekli olduğunu, mezarlık alanın köyün epey dışında kalması nedeniyle defin işlerinde zorlandıklarını ve o nedenle Mort (azize) Şmuni adına bir kilise kurulduğunu söylediler. Düşündüm ve çok mantıklı geldi. Mezarlık alan gerçekten de epey bir yürüme mesafesinde, derli toplu ve güzel görüntüsü olan bir çözüm bulmuşlar.

Kardeşler bana köyde bir bina gösterdiler, "Mor Qawme - 25 Aziz" dediler adına da. Değişik azizlerin günleri burada kutlanıyormuş. Eğer bilgilerim beni yanıltmıyorsa eskiden bu köy ve civarında toplamda 25 kilise olması gerekir, buradan kalan bir şey olsa gerektir bu diye düşünüyorum.

Etrafa bakmak için biraz yürüdük köyde. Oldukça hoş, bozulmamış dokusuyla çok etkiledi beni. Köyün tepesinde, Mor Dodo Kilisesi yakınlarında bir inşaat alanında çalışan işçilere çay götüren genç bir çocuğa rastladım ve sevinçten havalara uçtum adeta. Çok sevdiğim ve şu anda İngiltere’de öğrenimini sürdürmekte olan rahiplerden Saliba Er’in kardeş İbrahim’di rastladığım bu genç. Bu köy de sevgili Saliba Er’in köyü. Akşam işim bitip de otelime varınca ilk işim Facebook’tan Saliba’yla yazışıp kardeşinin fotoğrafını paylaşmak oldu.

Bu köyün konumu tarihte de çok önemli. Dört kapısı olan ve İstanbul – Bağdat arasındaki yollar üzerinde vergi alınan önemli bir kontrol noktası aslında.

Köyün 2km kadar dışında bir de Mor Barsavmo Manastırı var.

Papaz Saliba’nın hanımı Sara, annesi Gazal Hanım, kardeşleri Gebro ve Corç’la evde uzun uzun sohbet edip çay içtik. Daha sonra benim yol üzerinde bir sonraki durağım olan Öğündük (Midin) Köyü’ne gitmeleri gerektiğini söyleyen Gebro ve Corç’u arabayla o köye götürdüm. Sağ olsunlar bana tüm köyü gezdirip, papazın evine götürdüler ve orada da uzun ve keyifli çay sohbetimiz sürdü. Öğündük Köyü maceramı da bir sonraki yazıya bırakıyorum.